Czym jest reumatyzm? Termin reumatyzm jest również używany do opisania reumatoidalnego zapalenia stawów i innych chorób dotykających mięśnie, stawy i kości. Niektóre z tych schorzeń mają charakter autoimmunologiczny, co oznacza, że układ odpornościowy błędnie atakuje tkanki organizmu. Kobiety są od dwóch do trzech razy bardziej narażone na reumatyzm niż mężczyźni, choć hormony mogą odgrywać pewną rolę w zapobieganiu tej chorobie. Jeśli uważasz, że możesz mieć chorobę reumatyczną, Twój lekarz może Ci pomóc.
Reumatyzm zapalny
Reumatyzm zapalny to ogólny termin używany do opisania kilku form chorób reumatycznych. Charakteryzują się one obrzękiem stawów i mogą dotyczyć różnych części ciała, w tym kości, chrząstek, więzadeł, ścięgien, mięśni i narządów. Reumatyzm zapalny jest często wynikiem choroby autoimmunologicznej lub dziedzicznej predyspozycji genetycznej.
Reumatyzm zapalny ma wiele objawów, w tym ból i tkliwość stawów. Badania krwi mogą wykazać obecność stanu zapalnego, np. podwyższony poziom białka C-reaktywnego, wskaźnik sedymentacji erytrocytów i niski poziom hemoglobiny. Pozytywny wynik testu lateksowego jest również dobrym wskaźnikiem reumatoidalnego zapalenia stawów, chociaż nie jest to tożsamy z pozytywnym wynikiem testu na HIV u osób z AIDS. Zdjęcia rentgenowskie mogą wykazać wczesne zmiany w stawach. Rezonans magnetyczny jest również dobrym wskaźnikiem stanu zapalnego.
Reumatyzm zapalny jest chorobą autoimmunologiczną, w której organizm wytwarza przeciwciała atakujące własne tkanki. Układ odpornościowy atakuje staw, wywołując silną reakcję zapalną. Reakcja zapalna uszkadza błonę maziową, która wydziela płyn smarujący. W miarę narastania uszkodzenia stawu, chrząstka ulega coraz większemu zniszczeniu i jest stopniowo zastępowana przez tkankę kostną łączącą dwa końce kości. Proces ten prowadzi do zmniejszenia ruchomości stawu, a w końcu do jego zrostu.
Leczenie reumatyzmu zapalnego koncentruje się na zmniejszeniu stanu zapalnego i bólu. Opcje leczenia mogą obejmować steroidy wydawane na receptę, niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz zmianę stylu życia. Na przykład, ograniczenie spożycia pokarmów bogatych w puryny, takich jak mięso, sery i czerwone mięso, może pomóc w zapobieganiu zaostrzeniom choroby. Pomocne może być również unikanie spożywania pokarmów zawierających puryny, takich jak czerwone mięso, tłuste ryby i przetworzone mięso.
Jeśli objawy utrzymują się w stopniu wykraczającym poza zwykły zakres badania fizykalnego, należy skonsultować się z reumatologiem. Lekarz specjalizujący się w reumatologii może zalecić różne badania i opcje leczenia w oparciu o wyniki badań. Jeśli podejrzewa się reumatoidalne zapalenie stawów, opcje leczenia opierają się na konkretnych objawach i szczegółowym wywiadzie dotyczącym choroby. Jeśli objawy nie ustępują po postawieniu diagnozy, ważne jest, aby jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
Choroby autoimmunologiczne
Badania wykazały, że szczepienia mogą być pomocne dla osób cierpiących na reumatyzm zapalny i układowy. W badaniu przeprowadzonym przez European Alliance of Rheumatology przeanalizowano szczepienia 5 121 pacjentów z reumatyzmem lub chorobą autoimmunologiczną. Zdaniem profesora Xaviera Mariette, ordynatora oddziału reumatologii w szpitalu Bicetre, ryzyko związane ze szczepieniem tych pacjentów jest bardzo małe. Jednak niektóre rzadkie przypadki były związane ze szczepieniami.
Badania nad rolą SOCS1 w autoimmunizacji wykazały, że brak SOCS1 w ludzkich komórkach T sprzyja autoimmunizacji. Ponadto, brak SOCS1 w komórkach dendrytycznych prowadzi do podwyższonego poziomu BAFF i nieprawidłowej ekspansji komórek B, co z kolei prowadzi do wytwarzania autoreaktywnych przeciwciał. Ekspresja SOCS1 reguluje funkcjonowanie układu odpornościowego. W proces ten może być zaangażowanych wiele typów komórek, w tym limfocyty T, komórki dendrytyczne i limfocyty B.
Zespół COPA jest autosomalnie dominującą chorobą zapalną z zajęciem nerek. Zespół ten jest wynikiem heterozygotycznej mutacji w genie COPA, który koduje podjednostkę alfa kompleksu białek płaszcza COPI. Zespół COPA jest związany ze stresem retikulum endoplazmatycznego. Występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn i jest główną przyczyną chorób nerek.
Mutacje SOCS1 wiążą się z wczesnym wystąpieniem choroby autoimmunologicznej. Mutacje SOCS1 powodują zwiększoną wrażliwość komórek układu odpornościowego na cytokiny. Ta mutacja w SOCS1 powoduje dominującą dziedziczną predyspozycję do wczesnych chorób autoimmunologicznych. Została ona również powiązana z podwyższonym wskaźnikiem zaburzeń czynności nerek u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Gen SOCS1 jest również powiązany z innymi chorobami reumatycznymi, w tym z toczniem, cukrzycą i chorobą Leśniowskiego-Crohna.
Genetyka
Wiele osób jest zdezorientowanych co do roli genetyki w rozwoju reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Choroba ta jest wywoływana przez połączenie czynników środowiskowych i dziedzicznych. Ostatnio postęp technologiczny umożliwił badanie czynników genetycznych w RZS. Jednak badania genetyczne nadal wymagają znacznych nakładów finansowych ze strony pacjentów. Badania genetyczne mogą nie być ostatecznym lekarstwem na RZS, ale dadzą lekarzom lepsze pojęcie o tym, co wywołuje chorobę i jak mogą ją leczyć.
Z RZS wiąże się kilka genów, a każdy z nich w niewielkim stopniu przyczynia się do ogólnego ryzyka rozwoju choroby. Geny te różnią się u poszczególnych osób i w poszczególnych populacjach. Większość dotychczasowych badań koncentrowała się na pochodzeniu europejskim. Możliwe jest jednak, że reumatoidalne zapalenie stawów jest przekazywane poprzez rodzinne DNA. Badania genetyczne są wciąż na wczesnym etapie, dlatego ważne jest, aby zrozumieć, w jaki sposób choroba rozwija się w rodzinach.
Jednakże istnieje kilka genów związanych z RZS, które mogą być powiązane z chorobą. Gen ludzkiego antygenu leukocytów (HLA), którego ekspresja jest związana z występowaniem choroby, jest najszerzej powiązany z ryzykiem zachorowania na RZS. Innym obszarem genetycznym związanym z RZS jest gen HLA-DR4, który odgrywa ważną rolę w postępie choroby. Wiadomo również, że z RZS związane są geny TRAF1 i C5. Geny te mogą być dziedziczne lub odziedziczone, ale ich ekspresja nie musi prowadzić do choroby.
W wielu badaniach dotyczących RZS analizowano rolę genów w wywoływaniu choroby. Kobiety chorują częściej niż mężczyźni, a ryzyko zachorowania jest u nich około trzy do czterech razy wyższe. Choroba występuje również częściej u kobiet, a estrogeny odgrywają prawdopodobnie rolę w jej patogenezie. W badaniu sprawdzono również, czy choroba występuje częściej u Indian amerykańskich niż w innych populacjach.
Genetyka RZS doprowadziła do zidentyfikowania ponad 150 loci związanych z ryzykiem zachorowania na RZS. Mimo że przeprowadzono więcej badań genetycznych, nadal nie przyniosły one ostatecznych wyników. W rzeczywistości, związek genetyczny z RZS jest bardzo zróżnicowany, a u niektórych osób nie ma dowodów na istnienie dziedzicznego ryzyka. W badaniu asocjacji genetycznej, wiele genów innych niż HLA jest związanych z niskim ryzykiem rozwoju RZS.
Leczenie
Współczesna medycyna przeszła długą drogę w leczeniu reumatyzmu. Chociaż chorób reumatycznych nie da się wyleczyć, leczenie może pomóc w kontrolowaniu objawów i zapobieganiu dalszym uszkodzeniom stawów. Wczesna diagnoza ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia szkód, jakie może wyrządzić reumatyzm. Oto niektóre z najczęściej stosowanych metod leczenia. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej. Leczenie reumatyzmu polega na zastosowaniu kombinacji metod, które w udowodniony sposób łagodzą ból i stan zapalny oraz kontrolują uszkodzenia stawów.
Pomimo, że nie istnieje jeden test na choroby reumatyczne, większość lekarzy zapozna się z historią choroby i przeprowadzi badanie fizykalne w celu ustalenia, czy cierpi Pan/Pani na zapalenie stawów lub inne pokrewne schorzenie. Mogą zostać wykonane badania krwi w celu wykrycia przeciwciał przeciwko określonym chorobom lub nieprawidłowej funkcji narządów. Badania obrazowe mogą zostać zlecone w celu określenia stanu zapalnego lub uszkodzenia kości czy stawów. Wybór właściwego leczenia będzie zależał od konkretnego schorzenia oraz nasilenia objawów. Na przykład, reumatoidalne zapalenie stawów może wymagać zmiany stylu życia, ale lekarz może pomóc w zarządzaniu chorobą i opanowaniu objawów.
Oprócz regularnych wizyt, reumatolog może przepisać leki, które pomogą złagodzić objawy. Na przykład kortykosteroidy zmniejszają stan zapalny. Kortykosteroidy, choć mogą spowolnić uszkodzenie stawów, nie leczą RZS. Kortykosteroidy powinny być stosowane wyłącznie zgodnie z zaleceniami lekarza, gdyż zbyt duża ich dawka może uszkodzić tkanki miękkie i spowodować ich oderwanie od kości. Chorym na reumatyzm przepisuje się leki przeciwreumatyczne modyfikujące przebieg choroby (DMARDs).
W przypadku reumatyzmu palindromicznego zaleca się zachowanie równowagi pomiędzy odpoczynkiem a aktywnością fizyczną. Regularne ćwiczenia poprawiają elastyczność stawów i siłę mięśni. Niektórzy ludzie uważają jednak, że ćwiczenia fizyczne są trudne i mogą odnieść korzyść z łagodnych ćwiczeń o małej intensywności. Jeśli jednak ból stawów jest silny, może być zalecany odpoczynek dla stawów. W ciężkich przypadkach można zastosować szyny nadgarstkowe lub wkładki stabilizujące bolesne stawy. Fizjoterapeuta doradzi Ci, w jaki sposób najlepiej radzić sobie z bólem i pozostać aktywnym.
Najbardziej skuteczne leczenie reumatyzmu obejmuje odpoczynek i ćwiczenia. Ponadto, leki mogą zmniejszyć stan zapalny i ograniczyć zakres ruchu w stawach. Leczenie reumatyzmu może pomóc osobom cierpiącym na tę chorobę w powrocie do normalnej aktywności. Celem każdego leczenia jest złagodzenie objawów i podniesienie jakości życia. Jeśli nie jesteś w stanie pracować, rozważ możliwość ubiegania się o świadczenia i programy dla osób niepełnosprawnych. Pamiętaj też, że nigdy nie jest za późno na rozpoczęcie leczenia.
Dodaj komentarz